Toestemming bij gezamenlijk ouderlijk gezag

In de regel behouden beide ouders na scheiding het gezag over kinderen. Houd je de communicatie redelijk tot goed, dan kan je samen belangrijke beslissingen nemen aangaande de kinderen. Is er voortdurend strijd of wordt er niet meer gepraat, dan wordt het heel lastig. Twee kapiteins op een schip: dat is per definitie vragen om moeilijkheden. Of ligt het genuanceerder?

Alleen in uitzonderingssituaties beslist een rechter dat het onmogelijk is om samen het gezag uit te oefenen. In alle andere gevallen is de boodschap dat de ouders zich simpelweg moeten inspannen om na de scheiding deze samenwerking zo goed mogelijk vorm te geven. In het dagelijks leven hoef je daar niet veel van te merken. Heel vaak lukt het ouders prima om samen het gezag uit te oefenen.

Succesfactoren daarbij kunnen onder meer zijn:

• De scheiding is rustig verlopen
• Goed overleg: elkaar regelmatig informeren en raadplegen over belangrijke dingen
• Respect voor de (rol van de) andere ouder
• Oog voor het belang van het kind
• Geen ingrijpende veranderingen na de scheiding
• Relativeringsvermogen en oplossingsgerichtheid

Toestemming gezaghebbende ouder 

Veel ouders komen vroeg of laat voor een uitdaging te staan. Belangen kunnen gaan uiteenlopen of visies blijken minder dicht bij elkaar te liggen als aanvankelijk gedacht. Kortom, de verstandhouding kan verslechteren. Dat kan lange tijd goed gaan. Het wordt pas echt een probleem als je een paspoort moet aanvragen voor jullie kind, bepaalde hulpverlening wilt inschakelen, op vakantie wilt gaan of wilt verhuizen. Je hebt dan medewerking of toestemming van de andere ouder nodig. En wat nu als je die niet krijgt?

Je hebt alles al geprobeerd: samen in overleg treden, een mediator voorstellen, enzovoorts. Ondanks dat blijven jullie lijnrecht tegenover elkaar staan. In dat geval biedt de wet de mogelijkheid om dit gezagsgeschil aan de rechter voor te leggen. Het is een relatief snelle procedure: de rechter zal een voor het kind wenselijke beslissing nemen om een einde te maken aan het geschil. Toestemming van de rechter komt dan in de plaats van de toestemming van de andere ouder. De rechter maakt bijvoorbeeld een keuze tussen een school die moeder verkiest of de school die vader zou wensen voor een kind.

Andere voorbeelden zijn:

Verhuizing

Moeder en vader wonen dicht bij elkaar na de scheiding. Moeder krijgt een relatie met een partner die aan de andere kant van het land woont. Vader vreest dat hij veel minder contact zal hebben met zijn kind na de verhuizing en gaat niet akkoord. Moeder wil toch graag verhuizen en vraagt aan de rechter om toestemming. De rechter zal de belangen van vader en moeder afwegen en een beslissing nemen die hij of zij goed acht voor het kind. Dat kan dus betekenen dat moeder geen toestemming krijgt om te verhuizen. Het kan ook dat de rechter haar wel toestemming geeft om te verhuizen maar daar wel voorwaarden aan stelt, dat zij er wel alles aan moet doen om te zorgen dat het regelmatig contact met vader niet verstoord wordt.

Het kan ook gebeuren dat moeder verhuist zonder aankondiging of overleg. Vader kan dan de rechter inschakelen om te proberen dit terug te draaien. Het is wel van belang om dit snel te doen en niet af te wachten. Het kind kan na verloop van tijd al zo gewend zijn geraakt aan de nieuwe situatie waardoor het lastiger wordt om die terug te draaien.

Vakantie naar het buitenland

Wil je als ouder alleen met je kind naar het buitenland, dan moet de andere gezaghebbende ouder daarvoor toestemming geven. Bij controle moet je aantonen dat die toestemming er is. Dat kan door middel van een getekend toestemmingsformulier:

formulier toestemming reizen met minderjarige buitenland. 

Ben je dus van plan om met je kind naar het buitenland te gaan, dan is het zinvol om ruim op tijd de toestemming te regelen. Wil de andere ouder daar niet aan meewerken, dan moet je nog wel tijd genoeg hebben om dit geschil voor te leggen aan de rechter. De rechter zal de argumenten van beide ouders afwegen en een beslissing nemen.

Staat de rechter de vakantie toe, dan kun je de beslissing van de rechtbank op verzoek aan de marechaussee tonen. Ga je zonder toestemming op pad, dan loop je het risico dat je niet kunt vertrekken. Deze situatie geeft op zijn minst een hoop gedoe en vertraging. En dat terwijl een vakantie bedoeld is als ontspanning. Kortom, een vakantie annuleren of ervan afzien bij gebrek aan toestemming hoeft niet, maar wees er wel op tijd bij.

Paspoort

Heeft je kind een reisdocument nodig of moet het verlengd worden, dan is ook de instemming van de andere ouder nodig. Die ouder kan meegaan naar de gemeente of schriftelijk toestemming geven. Ook hierbij is het zaak om tijdig te vragen of de andere ouder wil meewerken. Bij weigering kan de kinderrechter de knoop doorhakken, na afweging van alle belangen en argumenten.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van geschillen die regelmatig voorkomen en tot procedures leiden. Er zijn tal van andere geschillen die via deze specifieke procedure aan de rechter worden voorgelegd. In mijn praktijk kom ik zeer uiteenlopende kwesties tegen.Soms kunnen we de gang naar de rechter voorkomen doordat toch overleg tot stand komt. 

Soms is het goed dat er een procedure voor gezagsgeschil bestaat. Zo kan een onafhankelijke derde de strijd beslechten. Het gebeurt regelmatig dat beide ouders goede argumenten hebben voor hun respectievelijke standpunt. Het is dan zeker niet makkelijk om die knoop door te hakken. De rechter die dat vervolgens moet doen, benijd ik niet. In zo’n geval gaat het soms om een specifiek geschilpunt waarbij de ouders van goede wil zijn, maar er simpelweg niet samen uitkomen.

Er zijn ook gevallen waarbij een abonnement bij de rechtbank geen gek idee zou zijn. Er zijn ouders die per definitie niet meewerken, vaak zonder steekhoudende argumenten. Het gezag wordt dan een machtsstrijd. Het is de vraag of het in zo’n geval nog steeds het beste is voor het kind dat de ouders samen het gezag hebben. Na het zoveelste geschil zou die vraag dan ook aan de rechter kunnen worden voorgelegd. Het kind raakt dan immers steeds meer klem in de strijd tussen deze ouders.

Samenvatting

Al met al kan het gezag onder normale omstandigheden samen worden uitgeoefend. Ook als het niet altijd vlekkeloos gaat: de wet reikt bij incidenten aangaande het gezag een oplossing aan. Voor meer informatie kun je uiteraard contact met ons opnemen.